ОТБАСЫ БАЛАНЫҢ МІНЕЗ-ҚҰЛҚЫН ҚАЛЫПТАСТЫРАТЫН ОРТА

ЕР КҮНДЕЛІГІ
80

Отбасы баланың дамуында маңызды рөл атқаратын негізгі орта. Ол тек эмоционалдық қолдаудың көзі ғана емес, сонымен қатар моральдық бағыттың және мәдени құндылықтардың берілуі тұрғысынан да ерекше орын алады. Отбасында баланың алғашқы тәрбиесі мен өмірлік ұстанымдары қалыптасып, мінез-құлық үлгілері мен дүниетанымы негізделеді.

Баланың тұлғалық дамуына отбасылық динамика айтарлықтай әсер етеді. Ата-анасының қарым-қатынасы, өзара түсіністігі мен қолдауы оның эмоциялық және психологиялық жай-күйіне тікелей ықпал етеді. Әке мен ана арасындағы гармониялық қатынас, балаға дұрыс бағыт беретін моральдық құндылықтарды үйретеді. Сонымен қатар, отбасындағы қарым-қатынастар баланың адамгершілік, жауапкершілік және өзара сыйластық сияқты қасиеттерін дамытуға ықпал етеді.

Әрбір ата-ана баласына махаббат пен құрметпен қарауы тиіс, себебі бұл оның сенімділігі мен өз-өзіне деген құрметін нығайтады. Отбасында беріктік, түсіністік пен қолдау сезімі балаға өмірлік дағдыларды меңгеруге мүмкіндік береді.

Балаңыздың жақсы болып өсуі үшін ата-аналарға арналған бірнеше тиімді кеңестер:

1. Сүйіспеншілікке толы және қолдау көрсететін ортаны тәрбиелеу. Отбасында жылы әрі қауіпсіз атмосфера қалыптастырып, балаңызға әрдайым қолдау көрсету оны психологиялық тұрғыдан нығайтады.

2. Нақты және дәйекті шекараларды белгілеңіз. Баланың мінез-құлқын басқару үшін нақты және әділ ережелер қою маңызды. Шекаралар мен тәртіп балаға жауапкершілік пен өз іс-әрекетінің салдарын түсінуге көмектеседі. Әрдайым дәйекті болу, сондай-ақ ережелерді сақтауға деген талаптар баланың тәртібін тұрақты және оңтайлы етеді.

3. Ашық қарым-қатынасты ынталандыру. Балаңызбен ашық, шынайы және сындарлы сөйлесу оның эмоциялық дамуына үлкен әсер етеді. Баланың ойлары мен сезімдерін тыңдап, оның пікірін құрметтеу оның өз-өзін дұрыс түсініп, өз пікірін білдіруге деген сенімділігін арттырады.

4. Үлгі көрсетіңіз. Балалар ата-анасының іс-әрекетін, мінез-құлқын еліктеу арқылы үйренеді. Өмірде дұрыс үлгі көрсету — балаңыздың жақсы әдеттер мен дағдыларды меңгеруінің басты жолы.

5. Тәуелсіздікке мүмкіндіктер жасау. Баланың өз бетімен шешім қабылдай білуі маңызды. Оған белгілі бір таңдау жасауға мүмкіндік беріп, қателіктерінен үйренуге жағдай жасаңыз.

6. Оқытуды және ізденуді қолдау. Баланың қызығушылығын қолдап, оны білімге деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу керек. Әртүрлі тақырыптар мен іс-шаралар арқылы баланың танымдық дамуын қолдап, оның ізденуін ынталандырыңыз.

7. Позитивті тәртіпке жаттықтыру. Тәртіпті сақтауда әрдайым позитивті тәсілді қолданыңыз. Тыйым салу мен жазалаудан гөрі, баланың дұрыс әрекеттерін мақтап, оны жақсы қылықтары үшін ынталандырыңыз. Бұл әдіс баланың өз-өзіне деген құрметін арттырып, мінез-құлқын жақсартуға көмектеседі.

Бұл кеңестер баланың дене, ақыл-ой және эмоциялық тұрғыдан жақсы өсуіне көмектеседі.

https://parenting.firstcry.com/articles/role-of-family-in-childs-development/

Малика Рүстем
тілші